In de vroege ochtend van 20 februari 1944 schoot een Duitse nachtjager een bommenwerper uit de lucht. Het vliegtuig stortte brandend neer in het Speelmansgat, vlakbij Paal. De zeven gesneuvelde bemanningsleden werden geborgen. Maar waar ze begraven werden, om wat voor type vliegtuig het ging en uit welk land? Dat raakte verloren in de tijd.
Tot Mark Zwartelé en Jaap Geensen uit Heikant op onderzoek uitgingen en de bemanningsleden weer een naam konden geven. Vanmiddag werd op paviljoen 't Schor in Paal een herdenkingssteen onthuld. "Zodat hun namen nooit meer vergeten worden."
Geensen en Zwartelé wisten dat het vliegtuig ergens in Saeftinghe was neergestort. Bij het haventje van Paal, in het Speelmansgat, vonden ze een paar jaar geleden bij laag water brokstukken en konden ze zo het type vaststellen: een Lancaster. Het vliegtuig bleek van de Canadese luchtmacht (RCAF) te zijn, van het 408e Squadron.
De bemanning, vijf Canadezen, een Engelsman en een Amerikaan, bleek niet in Vlissingen begraven te zijn - zoals tijdens de Duitse bezetting gebruikelijk was - maar in Antwerpen. Geensen: "Uiteindelijk hebben we drie families van de slachtoffers kunnen lokaliseren." Twee van hen waren vandaag bij de onthulling van de herdenkingssteen.
"Hij had mijn peetvader moeten worden bij zijn terugkeer na de oorlog, maar hij kwam nooit meer terug", zei een emotionele Karen Goebel, het nichtje van sergeant Dramnitzki (22 jaar), vandaag. Zij en haar nichtje Lynn Dramnitzki kwamen speciaal uit Canada voor de herdenking. "We zijn als familie Jaap en Mark zo dankbaar dat zij de crashsite hebben gevonden."
Ook van de 23-jarige eerste officier J.R. Bonneville was familie aanwezig. "Dit is prachtig," zei neef Pat Bonneville met tranen in zijn ogen, "en de ontknoping van een reis voor mij en mijn familie. Thank you." Ook Zwartelé en Geensen halen veel voldoening uit de herdenkingssteen. Geensen: "Deze mannen zijn niet langer naamloos."
640 crashes
Behalve een plaquette komt er ook een informatiebordje met een QR-code te staan van Zeeuwse Ankers en Wings to Victory. Als je die code scant, kan je meer informatie over de gebeurtenis lezen. Deze paaltjes vind je ook op andere plekken waar vliegtuigen tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn neergestort. In Zeeland gaat het om ongeveer 640 crashes tussen 1940 en 1945.